وبسایت گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش

تشکیل خاک و خاک شناسی

 جزیره ی کیش در طول میلیون ها سال پس از پیدایش همواره در معرض تغییر و تحول اوضاع محیطی و بالا و پایین رفتن آب دریا قرار داشت. در دوره های یخچالی و بین یخچالی به کرات و گاه نسبتاً طولانی دستخوش این تحولات بود.

در دوره های یخچالی که بخش عظیمی از خشکی ها را یخ می پوشاند و آب اقیانوس ها و دریاهای آزاد مناطق قطبی و حواشی آن به توده های عظیم کوه آسای یخ تبدیل می شد، آب اقیانوس ها و دریاهای آزاد در نقاط دیگر جهان پایین می رفت و آب ها خشکی ها را رها کرده پس روی می نمودند. در این احوال آب خلیج فارس نیز بر اثر این پدیده، کم ژرفا شده و هر از چند گاه خشک می شد و بستر آن در مدتی طولانی به صورت دره ای پهن و عریض و سرسبز و پر از گیاه در می آمد. در این هنگام جزیره ی کیش در دامنه ی شمالی دره مزبور به صورت برآمدگی حجیم تپه مانند با ارتفاعی حدود 50 متر در می آمد که رویشگاه مساعد گیاهان خشکی و زیستگاه مطلوب جانوران و حتی انسان های آن روزی بود. سطح تپه مزبور (جزیره کیش) در فاصله تناوب دوره های خشکی که گاه ده ها و حتی صدها هزار سال طول می کشید، بر اثر  باران ها فرسایش می یافت و رسوبات آبرفتی حاصل از فرسایش آن همراه با گرد و غبار و بقایای بازمانده از نسوج متلاشی شده گیاهان و جانوران روی آن انباشته می شد. در دوره های بین یخچالی که هوا گرم می شد با ذوب یخ ها آب دریاها مجدداً بالا می آمد، دره ی فارس (بستر خلیج فارس) را آب فرا می گرفت و برآمدگی کیش تبدیل به جزیره می شد. در اوج گرمای این زمان و بالا آمدن بیش تر آب، جزیره حتی به زیر آب فرو می رفت و این بار نوبت رشد و توسعه مرجان ها و صدف ها و دیگر آبزیان بر سطح آن بود. در طول این دوره ها ضربات امواج دریا بر اثر طوفان ها و بادها، به تدریج بقایای آهکی آبسنگ ها و صدف ها را به صورت قشر رسوبی جدید پوسته مانند با منشاء دریایی (تراس) روی پوشش قبلی که منشاء خشکی داشت به وجود می آورد.

از آخرین دوره از دوران یخچالی که کیش برای همیشه به صورت جزیره سر از آب برآورده ، یازده هزار سال می گذرد. با گرمای بی وقفه ی هوا و زمین در این مدت و فراوانی نزولات آسمانی بر سطح جزیره، رسوبات آبروفتی در جابه جای آن فرو نشست. گیاهان بر سطح آن روئیدند و جانوران به زیست گاه های آن روی آورده اند. به تدریج بقایای این گیاهان و جانوران همراه با رسوبات آبروفتی قشری نازک از خاک را روی لایه های قدیمی مرجانی (بازمانده از زمان آب گرفتگی) تشکیل می داد.